Ontdek Japanse rijst: soorten, smaken en gerechten

Wat is Japanse rijst?

Japanse rijst is een type van de Japonica-rijst: een kortkorrelige rijstsoort met ronde, glanzende korrels die na het koken zacht en licht plakkerig worden. Doordat deze rijst goed bij elkaar blijft, is het gemakkelijk met eetstokjes op te pakken. Dat maakt het ideaal voor Japanse gerechten als sushi, onigiri en bento’s.

In Japan wordt rijst dagelijks gegeten. Het woordje gohan betekent in het Japans ook zowel ‘rijst’ als ‘eten’. Daarbij ziet men rijst niet als bijgerecht, maar als hart van de maaltijd. Van iedere maaltijd. Je hebt dan ook verschillende soorten Japanse rijst voor verschillende soorten gerechten:

• Uruchimai
  Uruchimai is de meest gebruikte Japanse rijst. Dit is namelijk de ‘gewone’ witte tafelrijst die overal wordt gegeten. Het is zacht, lichtzoet en plakkerig, maar ook weer niet zo plakkerig als kleefrijst. Het vormt de basis voor zowel sushi als yakimeshi (Japans gebakken rijst) en hoort in Japan bij het ontbijt, de lunch en het diner.
• Koshihikari
  Koshihikari is wat luxere Japanse rijst. Deze rijstsoort wordt namelijk geteeld in Niigata, een regio die bekend staat om het zuivere water en vruchtbare grond. Koshihikari heeft een wat vollere, bijna boterachtige smaak en blijft na het koken wat steviger. Het wordt geserveerd bij speciale gelegenheden of bij kaiseki (een traditioneel meergangenmenu met seizoensgebonden ingrediënten).
• Sasanishiki
  Sasanishiki is een iets drogere, mindere kleverige rijstsoort uit Miyagi in het noorden van Japan. Sasanishiki is populair omdat het een subtiele, frisse smaak heeft en een stevige textuur. Het wordt dan ook vooral gebruikt in gerechten waarbij de rijst niet te zwaar moet zijn, zoals bento (een traditionele Japanse lunchbox) of tempura donburi (een kom gestoomde rijst met knapperige tempura en een zoet-hartige saus).
• Genmai
  Genmai is de volkoren variant van Japanse rijst. Een ongepolijste versie waarbij het vliesje behouden blijft. Daardoor zitten er net even wat meer voedingsstoffen in en krijgt de rijst een licht nootachtige smaak. Genmai is populair bij Japanners die bewust eten, want het wordt vooral gebruikt als basis voor gezonde en vegetarische gerechten.
• Mochigome
  Mochigome is een speciale rijst met extreem plakkerige structuur. Het heeft een zacht-zoete smaak en is een beetje chewy qua textuur. Mochigome wordt dan ook vooral gebruikt bij zoetigheden zoals mochi (rijstcake) en traditionele feestgerechten als sekihan (kleefrijst met rode bonen).

Het verschil met jasmijn- en basmatirijst

Hoewel Japanse rijst dus vaak een plakkerige structuur heeft, kun je het in veel gerechten ook prima vervangen door jasmijnrijst of basmatirijst:

• Jasmijnrijst komt uit Thailand en heeft een bloemige geur met een zachte, ietwat kleverige textuur. Ideaal voor bijvoorbeeld in een sushi bowl.
• Basmatirijst uit India en Pakistan is wat droger en luchtiger en past daarom prima bij teriyaki of een kare raisu (Japanse curry met rijst).

3 Japanse rijstgerechten

Cultuur, traditie en zorg in één kom. Met deze rijstgerechten zorg je voor die typisch Japanse geuren en smaken in huis:

• Rijstbowl met tofu teriyaki
  Deze rijstbowl met tofu teriyaki, avocado en ingelegde bloemkool brengt die echte Japanse balans op je bord. De zachte tofu in een glanzende teriyaki-saus, romige avocado en pittig-ingelegde bloemkool vormen namelijk één harmonieus geheel met de frisse rijst. In elke hap vind je een contrast: warm en koud, zacht en knapperig, zoet en zuur. Kortom, een moderne Japanse comfortklassieker.
• Misosoep met kip, shiitake en lente-ui
  Licht en hartverwarmend. Deze misosoep met kip, shiitake en lente-ui is Japanse eenvoud op z’n best. De umami van de miso en de shiitakes mengen heerlijk met de geurige gember, het pittige pepertje en de malse kip. Dat zorgt voor een kommetje soep die je meeneemt naar een huiselijke Japanse keuken op een regenachtige dag in Tokio.
• Gegrilde jasmijnrijst-patties met avocado en tonijn
  Met dit recept voor gegrilde jasmijnrijst-patties met avocado en tonijn maak je echt Japans streetfood in je eigen keuken. Heerlijk geurende jasmijnrijst vormt hier de basis van knapperige, goudbruine patties die je vervolgens vult met een mix van tonijn en avocado en door de sesamzaadjes of chilivlokken haalt. Lekker met sriracha of sojasaus om in te dippen.

Japanse rijst leert ons dat zelfs iets eenvoudigs als rijst een verhaal kan vertellen. Een verhaal over mensen, seizoenen en smaken. En dat je met één dampende kom rijst de wereld een stukje dichterbij kan halen.